Samstag, 7. November 2015

GİRAY HANEDANI GELİNLERİ

Kırım'a hükmeden Giray Hanedanı Han'larının ve Prens'lerinin eşleri kimdi? Bu soruları cevaplayacak bir Kitap veya Araştırma varmı? Ne yazıkki Giray Hanedanı şimdiye kadar en az araştırılmış Hanedanlardan biridir. Üstelik Giray'ların Gelinleri bilinmediği gibi kızları dahi bilinmemektedir. Ama erkek çocuklarının isimleri günümüze ulaşmıştır. 

Bu değerli bilgileri Devlet Arşivlerinde bile bulmak mümkün değil, çünki Bahçesaray'da bulunan çoğu evrak Sovyetler döneminde yok edilmiştir. Yanlız Giray Hanedanı mensuplarının özel Aile Arşivlerinde muhafaza edilen belgeler veya Giray prens ve prenseslerin hatıralarının sayesinde düzgün bir Secere oluşturmak mümkün olacaktır. Ayrıca nadirende olsa değişik Akademik Çalışmalarda ve Kırım'ı ziyaret eden Seyyahların Anılarında Kırım Hanedanı Gelinleri hakkında değerli bilgiler bulunabilir. Fakat bu kapsamlı ve seneler sürecek araştırmayı kim yapabilir?

Bizim ailenin Giray Hanedanıyla akraba olmasından dolayı Giray prensleriyle görüşebildim ve onların yardımı ile bazı Kırım Hanlarının ve Giray prenslerinin eşleri ve kızlarının isim ve kimliklerini listeleyebildim. Sağolsun Kırım Tarihini araştıran üç tarihçi arkadaşın katkısıyla değerli bilgilere ulaştık.

Öncelikle tarafımıza sunulan belge ve bilgiler için:
Sn. Ahmet Giray, Sn. Selim Giray, Sn. Sefer Giray, Sn. Aybegüm Giray-Şirinskaya, Sn. Mustafa Giray, Sn. Arslan Giray, Sn. Nikolai Daşkin, Sn. Fethi Yıldırımer, Sn. Necati Toktamış, Sn. Sünbül Yahyaoğlu, Sn. Johannes von Altendorf, Sn. Michael Domontoviç, Sn. Nikolai Magdenko ve Sn. Zahire Bogdanova  çok teşekkür ederiz.


Giray Hanedanı Eşleri:

I. Mengli Giray'in eşleri:
  1. Zayan Sedjeutova (Tatar prensesi)
  2. Mahdum Hatun Çerkasskaya (Çerkes Kralı İnarmaz'ın kızı ve Mahidevran Sultan'ın halası)
  3. Nur Sultan (Nogay prensi Mangutov kızı)
-------------------------------------------------------------
Muhammet Giray (1465 - 1523) ⚭ Nurum Sultan
-------------------------------------------------------------
Ahmet Giray (ö.1519) ⚭ Şirin Hatun
-------------------------------------------------------------
Sahip Giray'ın (1501 - 1551) eşleri:
  1. Fatma Hatun
  2. Hanbike Hatun Kanukova (Çerkes prensi Maşuk Kanukov'un kardeşi)
-------------------------------------------------------------
I. Devlet Giray (1512 - 1577) eşleri:
  1. Ayşe Fatma Hatun (Çerkes prensesi )
  2. Hansuret Hatun Çerkasskaya (Çerkes prensi Kambulat Çerkasski kızı)
  3. Hanbike Hatun
  4. Ferhan Hatun
  5. Cemali Hatun
-------------------------------------------------------------
I. Saadet Giray (1492 - 1538) eşleri:
  1. Tatar prensesi
  2. Aziz Hatun Supakova (Çerkes asilzadesi, Supakov ailesinden. Bu prensesin kuzini Mircan Hatun, Mahidevran'ın nedimesiydi)
-------------------------------------------------------------
Şakai Mübarek Giray (ö.1593) eşler:
  1.  Mukaddes Hatun
  2.  Durbike Hatun Kanukova (Çerkes prensesi, Kanukov Hanedanından)
-------------------------------------------------------------
II. İslam Giray (ö.1588) ⚭ Emine Hatun (Tatar Asilzadesi)
-------------------------------------------------------------
Selamet Giray (1558 - 1610) ⚭ Sarey Hatun, ö. 1618 (Çerkes prensesi)
-------------------------------------------------------------
Mehmet Giray (1583 - 1629) ⚭ Kamer Hatun, ö. 1635 (Çerkes prensesi)
-------------------------------------------------------------
Şahin Giray (1584 - 1641) eşleri:
  1. Kimzad Hatun Çerkasskaya, ö. Rodos, 1650 (Çerkes prensi Sunçaley Çerkasski kızı ve Mahfiruz Sultan'ın kuzini)
  2. Gevhermülk Hatun, ö. Rodos, 1644 (İran prensesi)
  3. Durbike Hatun Kanukova (Şakai Mübarek Giray'ın dul eşi, bkz. Şakai Mübarek Giray) bu evlilik surii kaldı. Kocasından yaşca çok büyüktü. Oğlu Canibey Giray'dır.
------------------------------------------------------------- 

III.İslam Giray (1604 - 1654) ⚭ Cansuret Hatun, ö. 1663 (Çerkes prensesi ve Eflak Kraliçesi Katarina'nın ablası, Sadrazam Mehmet Paşa'nın kızkardeşinin kızı ve Sultan IV. Murat'ın kuzini)
-------------------------------------------------------------
Canıbey Giray (1568 - 1536) eşleri:
  1. Hanzade Hatun (Tatar Prensesi)
  2. Fatma Hatun (Çerkes Prensesi)
  3. Perviz Hatun Loğ (Abaza Prensesi ve Sultan İbrahim'in eşi Muazzez Sultan'ın akrabası)
-------------------------------------------------------------
 Kırım Giray (1717 - 1769) eşleri
  1. ?
  2. ?
  3. Dilara Bikeç Hatun (genç yaşta öldü, kocası anısına Bahçesaray'da güzel bir çeşme yaptırdı. Rus edebiyatcı Puşkin bu çeşmenin hikayesine hayran kalarak dünyaca ünlü >Gözyaşı Şeşmesi Şiirini< yazdı)

Bu Listede dikkat çeken ilk şey, Giray'ların Cariye ilişkileri olmamasıdır, bilakis eşleri Prenses ve Asilzadedir. Bu evliliklerin politik amaçla gerçekleştiği ortadadır. Giray'ların Cariyelerle birleşmemelerinin diğer önemli sebebide Kırım'da Kardeş Katli Kanunu'nun olmamasıdır.

Liste henüz tamamlanmadı. Diğer bilgileri zamanla ekliyeceğiz.

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen